Czym jest stereotyp księżniczki w obecnej kulturze?

  vi.aliexpress.com Top sale-Blue Organza-Ball Gown Appliques Victorian Dres 
Czemu ostatnimi czasy występuje taka nienawiść i pogarda dla księżniczek? Czemu są one utożsamiane ze wszystkim, co kiczowate i niewinne? Przecież w dzieciństwie i czasem nie tylko w tym okresie wiele dziewczynek fantazjuje o byciu księżniczką. Ładne, miłe, łagodne, sprawiedliwe, dla wielu stały się nierozerwalną częścią dziewczęcości, powtarzając wciąż utarte schematy. Jednak ostatnimi czasy coś zaczęło się zmieniać. Mówi się, że stereotyp księżniczki bardziej szkodzi fantazji niż jej pomaga. Z etycznego punktu widzenia nie są one najlepszymi wzorcami dla kształtującego się charakteru młodych dziewczyn. Patrząc przez pryzmat dawnych filmów Disneya wielu narzeka, że nic nie robią tylko czekają aż znajdzie się ich książę z bajki i je uratuje, bo nie potrafią o siebie zadbać. Leniwie polegają na swoim statusie urodzenia lub pięknie albo i jednym, i drugim aby zdobyć to, co sobie postanowiły i nie szkodzi, że często jest to nieskonkretyzowane tylko podsumowane zdaniem, "...że pragną czegoś więcej". Świetnym przykładem będzie tutaj postać Aurory ze "Śpiącej Królewny" Disneya. Jest ona chyba najsłabiej zapadającą w pamięć główną bohaterką z filmów Disneya. Teoretycznie wszyscy znamy jej ikoniczny wizerunek jednakże jeśli na tym oparte zostaje bycie wyjątkowym, to nie wygląda wtedy dobrze. I co się nagle okazuje? Jej postać test tak jedno wymiarowa nawet w oryginalnej legendzie, że nie ma w niej nic charakterystycznego ani unikatowego do zaoferowania widzowi. To klątwa determinuje kim jest. Nie znamy jej jako księżniczkę, która miała jakieś uczucia czy obawy. Znamy ją jako laskę, która sporo się zdrzemnęła przez to, że nie umiała obsłużyć wrzeciona!
Cinderella Inspired Princess Ball Gown

Powiedzmy, że im dalej tym produkcje Disneya dawały swoim bohaterkom trochę więcej charakteru przełamując stereotypy, które tak skrzętnie były budowane kiedyś, takim produkcjami jak "Królewna Śnieżka", czy "Kopciuszek". Zniknęło owe ograniczenie ról kobiecych na rzecz bardziej proaktywnych, które wykorzystywały swoje potencjały i potrafiły się obronić przed przeciwnościami losu. Dobrym przykładem będzie Ariel z Małej syrenki. Dużo osób ma ją za rozkapryszoną marudną nastolatkę, która obrała sobie za swój życiowy cel zdobycie faceta, ludzie zapominają jednak, że kiedyś była chwalona za większą niezależność od swoich poprzedniczek. Jakby nie patrzeć przez cały film podróżuje, odkrywa, łamie zasady, ma dobrze zarysowaną osobowość i jest ciekawa świata, chce się uczyć, poznawać to, co ją otacza. Jej postać jest aktywna nie zatrzymuje się na swoich stereotypach nie czeka aż ktoś przeżyje życie za nią. Wychodzi na powierzchnię, znajduje swojego księcia i sama stara się zadbać o siebie. Patrząc na sukces "Małej Syrenki" marka została poniekąd zmuszona do tego by uczynić swoje bohaterki bardziej niezależnymi. Obecnie kobiece postaci mają swoje cele, starają się rozwijać, nadal trzymając się uprzejmości i wszelkich wartości moralnych, które są w Disneyu wyjątkowo mocno podkreślane. Bądź miły, idź za głosem serca itd. Jednak parząc z większej perspektywy to nie do końca wytwórnia Walta Disneya jest odpowiedzialna za ukształtowanie znanego dziś stereotypu księżniczki. Nie pomagał mu to fakt, jednak starał się uczyć ludzi jak ważna jest cierpliwość i uprzejmość, które powinny być właściwymi cechami bez względu na płeć.

Więc jeśli to nie chodzi o politykę Disneya? To w czym tkwi problem? Zauważyłam to dopiero oglądając niedawno film "Kot Feliks", tam bohaterka rządząca państwem nazywana jest księżniczką. Jednak czy nie byłoby bardziej logiczne, gdyby mówiono na nią królowa skoro sprawuje pełnie władzy w państwie?  Nawet w "Ralphie Demolce" po obaleniu króla to księżniczka, a nie królowa rządzi krainą. Właściwie, dlaczego w tak wielu filmach i serialach nawet kiedy nie ma prawdziwego władcy, one wciąż tytułują się księżniczkami? Księżniczka Peach z gier o Mario, Księżniczka Serenity z "Czarodziejki z księżyca", czy nawet księżniczka Leia z "Gwiezdnych wojen". Nikt z ich rodzin nie sprawuje władzy a mimo to one wciąż noszą tytuł księżniczki, a nie królowej. Czemu to ten tytuł lepiej sprzedaje się w zabawkach?
Trochę mi to zajęło, ale w końcu zauważyłam tą zależność. Może to nie chodzi o to, co księżniczki wykonują ani co sobą reprezentują, ale chodzi o sam tytuł. Czemu to księżniczki wybierają dziewczynki za swój wzór, a nie królowe? Ponieważ jesteśmy wrogo nastawieni do postaci królowych. Próbując sobie przypomnieć jakąś królową z filmu czy innego obrazu, od razu przychodziły mi do głowy postaci antagonistyczne. Macocha śnieżki z "Królewny Śnieżki", Królowa z "Zaczarowanej", królowa Kier z "Alicji w krainie czarów", Biała czarownica z "Narnii". Im dłużej nad tym myśleć to można dojść do przekonania, że naprawdę niewiele jest fikcyjnych królowych, które byłyby miłymi, dobrymi osobami. I tak powracamy do pytania, dlaczego dziewczynki wybierają księżniczki od królowych? Może właśnie nie tylko ze względu na cechy zewnętrzne bycia młodą i piękną. Tytuł ten podświadomie daje też sporo władzy, jednak nie aż tyle. Księżniczki dalej posiadają wszystkie swoje stereotypowe cechy jak młodość i niewinność oraz mają pewną władzę, ale nie całą. Zupełnie jak by były tylko w zastępstwie, za króla który zaraz ma wrócić. Ludzie wolą wizerunek przyjacielskiej i eleganckiej dziewczyny, która robi wszystkim ciasteczka, zamiast wizerunku silnej i niezależnej kobiety zdeterminowanej do dokonania jakiś słusznych zmian.

Powszechnie kojarzony motyw księżniczki żyjącej w utopijnym świecie, której jedynym celem jest bycie damą w opresji, nie powinien być aż tak wykorzystywany jako wzorzec propagujący tylko te wyżej wymienione cechy. Świat się kulturowo wciąż zmienia, więc może to jest ten właściwy czas, aby zdecydować które wartości powinny być promowane. Jest wiele kobiecych postaci, które są silne, dobre, inteligentne, ciekawe, zabawne, honorowe i nie muszą mieć tytułu księżniczki, aby być kimś ważnym.

Komentarze

Popularne posty